Ξεκινώ από τον μικρό κανόνα, πως όταν κανείς αναλαμβάνει την προσαρμογή (adaptation) κειμένου από μια γλώσσα στην άλλη, είναι θεμιτό και πολύτιμο, μητρική του να είναι η γλώσσα στην οποία αποδίδει το κείμενο και όχι το αντίστροφο. Δηλαδή, εάν καλείται να προσαρμόσει ένα κείμενο από τα Γερμανικά στα Ελληνικά, προτιμότερο είναι τα Ελληνικά να είναι η μητρική του και όχι τα Γερμανικά. Σαφέστατα, θα πρέπει να είναι πολύ δυνατός γνώστης της Γερμανικής, στο επίπεδο που απαιτείται (είτε αυτό είναι μυθιστόρημα, εργασία ή κάτι απλούστερο). Όμως, εάν δεν γνωρίζει σε μητρικό ή εξαιρετικό επίπεδο τη γλώσσα στην οποία θα σκεφτεί και θα αποδώσει, τότε μιλάμε για μετάφραση και στην καλύτερη περίπτωση, θα έχουμε ένα ξερό, ρομποτικό κείμενο χωρίς ψυχή και χωρίς να μιλά στη γλώσσα στην οποία σκέφτεται και εκφράζεται υποσυνείδητα το ίδιο το αναγνωστικό κοινό.

Για παράδειγμα, η απλή φράση “I wanted to look into her eyes”, ως πιστή μετάφραση θα γινόταν «Θέλω να δω μέσα στα μάτια της». Η απλή απόκλιση, όμως, του ρήματος «δω» με το ρήμα «κοιτάξω» μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά, αναλόγως το είδος της γραφής.

Ο κειμενογράφος που έχει αυτοπεποίθηση, εμπειρία και αποδίδει στη σωστή (μητρική) γλώσσα, μπορεί να διαχειριστεί ακόμη και τις πιο δύσκολες αποδόσεις λέξεων και νοημάτων

Όταν δούλευα πάνω στα πρωτότυπα κείμενα για το εταιρικό μεγαθήριο-σάιτ της Louis Cruises και μετέπειτα της Celestyal Cruises -της γνωστής εταιρείας κρουαζιέρας-, γνώριζα ότι τα κείμενά μου μετά θα ταξίδευαν στην Αγγλική. Και φυσικά, υπήρχε η τεχνική δυσκολία απόδοσης της σκέψης κι έκφρασής μου, μια και η γραφή μου υπήρξε για αυτό το project ταξιδιάρικη, έντονη, συναισθηματική. Ακόμη και το «κοπιάστε!» που δεν υπάρχει αυτούσιο σαν έννοια στην Αγγλική, ο κειμενογράφος που έχει αυτοπεποίθηση, εμπειρία και δουλεύει πάνω στη σωστή γλώσσα, μπορεί να το διαχειριστεί περιφερειακά…

Γι’αυτό και όταν αποδίδουμε ένα κείμενο σε μια γλώσσα, οφείλουμε πρωτίστως να το νιώσουμε, να εμβαθύνουμε και να το δούμε μέσα από τα μάτια του συγγραφέα. Μετά, θα σκεφτούμε το ρόλο που εξυπηρετεί, π.χ. Μάρκετινγκ, και τι ελευθερίες έχουμε, και κατόπιν -σεβόμενοι το πρωτότυπο- θα γράψουμε το κείμενο για το κοινό και τη γλώσσα που θα το διαβάσει.

(Πηγή φωτογραφίας: NataliaRak.deviantart.com)